Happinessss: ทองคนโง่ (Fool's Gold) ไพไรต์ ( Pyrite ) V.ทองคำ (Gold)

ทองคนโง่ (Fool's Gold) ไพไรต์ ( Pyrite ) V.ทองคำ (Gold)

Gold and Pyrite

ทองคนโง่ (Fool's Gold) ไพไรต์ ( Pyrite )

ชื่อแร่

มาจากภาษากรีกว่า “Pyr” แปลว่า ไฟ (fire) เพราะเมื่อนำไปตีกระทบกับ เหล็กกล้าจะเกิดประกายไฟสีแร่คล้ายทองมากจนทำให้ผู้พบเห็น เข้าใจผิดบ่อยๆ จึงมีฉายาว่า ทองคนโง่ (Fool's Gold)

คุณสมบัติทางฟิสิกส์

รูปผลึกระบบไอโซเมทริกมักเกิดรูปลูกเต๋าหรือ รูป pyritohedron เกิดพบอยู่ทั่วไปหรือเกิดเป็นมวลเมล็ด หรือเนื้อสมานแน่นหรือเป็นก้อนผิวเรียบเป็นมันสีทองเหลือง วาวโลหะ รอยแตกเว้าโค้งหรือไม่เรียบ สีผงละเอียดสีดำออก เขียว ถ.พ. 5.0 แข็ง 6 – 6.5 มีร่องขนานถี่ (striation) บนผิวหน้าผลึกชัดเจน

คุณสมบัติทางเคมี

สูตรเคมี FeS2 มีเหล็ก Fe 46.6% อาจจะมีทองแดง Cu โคบอลต์ CO นิกเกิล Ni อาร์เซนิก As และทอง Au ปนอยู่ด้วย เผาด้วยเปลวสีน้ำเงินจะไล่ SO2 ออกมา ละลายในกรดดินประสิวเข้มข้นแต่ถ้าต้มกรดจึงจะได้กำมะถันแยกออกมา

ลักษณะเด่นและวิธีการตรวจ

รูปผลึกลูกบาศก์เด่นชัดมาก แต่มักมีมุมตัดจนเกิดเหลี่ยมได้มากมาย สีคล้ายโลหะทองเหลือง แข็งก่วาพิร์โรไทต์และคาลโคไพไรต์ และสีเหลืองอ่อนซีดกว่า ต่างกับทองคำตรงที่ไพไรต์เปราะร่วน และแข็งกว่า ตรวจดูสีผงละเอียดสีดำออกเขียวดูความแข็ง และทดลองละลายในกรดดินประสิว

การเกิด

เกิดเป็นสายแร่ร่วมกับแร่ซัลไฟด์อื่นๆ เช่น คาลโคไพไรต์ สฟาเลอไรต์ กาลีนา เป็นแร่ทุติยภูมิ ในหินอัคนีโดยแยกไปจากหินหนืด ส่วนมาก เกิดที่อุณหภูมิสูง แต่ที่อุณหภูมิต่ำหรืออุณหภูมิธรรมดานี้ก็เกิดได้ นอกจากนี้ยังเกิดจากแหล่งแร่แปรสัมผัสด้วยและเกิดอยู่ในหินชั้น โดยเกิดเป็นแร่ปฐมภูมิหรือทุติยภูมิ

แหล่ง

ในประเทศไทย นับว่าเป็นแร่ธรรมดาที่สุดชนิดหนึ่ง พบอยู่มากมายหลายแห่ง เช่น จ. สงขลา ฉะเชิงเทรา นครราชสีมา เพชรบูรณ์ แพร่ แหล่งใหญ่ๆ คือที่ อ. ท่าศาลา จ. นครศรีธรรมราช และที่ อ. บันนังสตาร์ จ. ยะลา

ประโยชน์

ในบางแห่งของโลกมักจะทำเหมืองจากแร่นี้ก็เพื่อจะเอาทอง กับทองแดงที่เกิดปนอยู่ แต่ส่วนมากใช้ประโยชน์เพื่อ ทำกรดกำมะถันซึ่งเป็นกรดแรกเริ่มที่จะนำไปผลิตกรดชนิดอื่นๆ และ copperas (Ferrous sulfate) ซึ่งใช้ในการทำสีย้อมและ ในการทำหมึก ทำยารักษาเนื้อไม้ และยาฆ่าเชื้อโรค จะถลุงเอา โลหะเหล็กเฉพาะในประเทศที่หาแหล่งเหล็กออกไซด์ไม่ได้เท่านั้น

ทองคนโง่ ( Fool's Gold) ไพไรต์ ( Pyrite )

Pyrite หรือภาษาไทยเรียกตรงตัวว่า ไพไรต์ เป็นผลึกแร่ที่สามารถดึงดูดสายตาผู่ที่ได้พบเห็นมากทีเดียว เพราะผลึกที่เป็นสีทองสวยงาม (จริงๆแล้วเป็นสีบรอนซ์ทอง) ใครได้พบเห็นก็มักจะคิดว่าเป็นสินแร่ที่มีราคาแพง

แร่ Pyrite ที่มีผลึกสีทองสวยงาม แม้กระทั่งสมัยโบราณก็นิยมเอา

ไปย้อมแมวขาย หลอกชาวบ้านว่าเป็นทองคำ

Pyrite ที่มีสีทองสวยงามนั้น จริงๆแล้วเป็นแค่สารประกอบซัลไฟด์ของเหล็กเท่านั้น มีความแข็งอยู่ที่ 6-6.5 (แข็งที่สุดคือเพชร มีค่าความแข็ง 10) โดยมีสูตรทางเคมีว่า FeS2 เพราะซัลเฟอร์มีสีเหลืองตามธรรมชาติ เมื่อมาแทรกอยู่ในเหล็ก ก็ทำให้เหล็กกลายเป็นเหลืองทองแวววาวนั่นเอง

ในภาษาอังกฤษนั้น Pyrite ยังมีชื่อเรียกว่า Fool's Gold หรือทองจอมปลอมนั่นเอง (นอกจากโง่แล้ว Fool ยังแปลว่าหลอกลวงก็ได้) เพราะสมัยก่อนคนเรามักจะตื่นตาตื่นใจเมื่อเห็นอะไรที่เป็นสีทอง ผู้ที่ไม่ทราบ เมื่อเห็นแร่ Pyrite ก็นึกว่าเป็นทองคำและยอมจ่ายเงินในราคาสูงเพื่อที่จะได้มาครอบครอง

ก้อนใหญ่ขนาดนี้ ถ้าเป็นทองจริงๆก็ดีซิ

สนนราคาของผลึก Pyrite ที่มีความสมบูรณ์สำหรับนักสะสมอยู่ที่ 1 หมื่นบาทต่อกิโลกรัม แต่ถ้าก้อนเล็กลงมาก็จะมีราคาถูก เพราะหาได้ง่าย

สำหรับการใช้งานทางอุตสาหกรรมแล้ว Pyrite ถือว่าเป็นแร่ราคาถูก โดยจะบดให้ละเอียดเป็นผง แล้วนำไปทำเป็นแร่ตั้งต้นในการทำ SO2 (Sulfur Dioxide) ตามสูตร 4FeS2(s) + 11O2(g) →เผา→ 2Fe2O3(s) + 8SO2(g) ซี่ง SO2 ที่ได้ จะนำไปเป็นกรดซัลฟูริกและสารเร่งปฏิกริยาในอุดสาหกรรมต่างๆ

ผลึก Quartz ที่ขึ้นอยู่บน Pyrite เป็นรูปแบบหนึ่งของ Pyrite ที่นักสะสมนิยม

ก้อนผลึก Crystal บน Pyrite ขนาดใหญ่ ราคาขายอยู่ใน eBay ราว 4,600 บาท

สำหรับ Pyrite ที่ผมมีอยู่ใน Collection นั้นถือว่าได้มาโดยบังเอิญ เพราะแถมมากับ "ปี่เซี๊ยะ" ที่ซื้อมาเสริมโชคลาภ ที่ร้านเค้าบอกว่าขายอยู่ราคาราว 1 พันบาท แต่ถ้าหาใน eBay จะไม่เกิน 500 บาท (ไม่รวมค่าส่ง)

Pyrite ใน Collection ที่ได้มาพร้อมกับปี่เซี๊ยะ

รวมภาพ Pyrite จากมุมต่างๆของโลก

Pyrite ใน พิพิทธภัณฑ์แห่งชาติ Natural History at Smithsonian Institution

Rhodochrosite, Quartz และ Pyrite

ผลึก Pyrite ที่สมบูรณ์

เหมือง Pyrite สีเหลืองอร่ามตั้งแต่ภายนอก

ไพไรต์ ( Pyrite ) มีอีกชื่อว่า

เพชรหน้าทั่ง เพชรมหามงคล

สรรพคุณ 108 ธาตุกายสิทธิ์มีฤทธิ์เป็นรองเฉพาะเหล็กไหล

ที่ภาคใต้เคยมีเรื่องราวเกี่ยวกับเกาะลอยหมู่บ้านประหลาดที่สามารถโผล่ขึ้นมากลางทุ่งโคลนได้อย่างน่าอัศจรรย์และสามารถหายลับตาไปเฉยๆได้อย่างน่าแปลกประหลาดมีเรื่องเล่ากันมาว่าบางผู้ที่ผ่านเข้าไปในเมืองนี้จะได้รับขมิ้นบ้าง ใบพลูบ้างดูแล้วเป็นของที่ไม่มีค่าบางคนระหว่างทางจึงทิ้งไปบ้างแต่พอมาถึงบ้างตนแล้วก็กลับพบว่าของต่างๆที่ตนไม่เห็นค่ำในตอนแรกบัดนี้กลับกลายมาเป็นทองคำทั้งสิ้น

เรื่องราวเกี่ยวกับวัตถุจากต่างมิติเช่นนี้ปรากฏให้เห็นอยู่เสมอมีหลายคนที่ได้ประจักษ์มาแล้วซึ่งชาวลับแลนี้มีของดีหลายอย่าง ที่จังหวัดพัทลุง เมืองเขาสามร้อยยอดก็ปรากฏเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองลับและธาตุกายสิทธิ์ชนิดหนึ่งที่ชาวบ้านเชื่อกันว่าเป็น “เพชรเมืองคนธรรพ์” หรือเพชรเมืองลับแล ของดีสรรพคุณ 108 ประการที่ทุกคนต่างปรารถนา

เพชรของชาวเมืองคนธรรพ์ที่ชาวบ้านพบเจอนั้นเขาเรียกกันว่า “เพชรหน้าทั่ง” มีลักษณะเป็นโลหะผลึกเล็กๆ ฝังอยู่ภายในเนื้อหินตามธรรมชาติคล้ายๆกับเหล็กไหลที่ฝังตัวอยู่ตามผนังถ้ำหรือคล้ายกับปรอทสำเร็จที่ฝังตัวลงในผนังหินตามธรรมชาติก้อนโลหะต่างๆ เหล่านั้นต่างมีลักษณะสัณฐานสี่เหลี่ยมโดยประมารที่เป็นหกหรือแปดเหลี่ยมก็มีมีสีขาวเงินยวงที่ออกเป็นเหลืองครามหรือเขียวปีกแมลงทับก็มีบ้างบางชิ้นก็เป็นสีออกประกายทองหรือทอสีออกเป็นทองแดงเลยก็มี บางคนเรียก “เหล็กสายฟ้า” อยู่ในตระกูล “อัญมณี” ประกอบด้วยธาตุที่เป็นทองคำและแร่เงินผสมอยู่ด้วยกัน สีจึงออกเหลืองนวลอมทอง อมเงิน และหากโดนปฏิกิริยาทางเคมีก็จะกลายเป็นสีทอง

เพชรหน้าทั่ง นี้ผู้รู้กล่าวกันว่าเป็นของกายสิทธิ์ที่มีเทพทั้งฝ่ายยักษ์และฝ่ายคนธรรพ์ดูแลรักษาอยู่ถ้าใครบางมีไม่ถึงไปเอาเองโดยสิ่งศักดิ์สิทธิ์ไม่ยินยอมให้ก็มีแต่ตายกับตายเท่านั้นการเอามานั้นแม้ว่าจะไม่ได้มาด้วยการใช้วิชาแบบตัดเหล็กไหลแต่เขาก็เรียกว่าเป็นการตัดเพชรออกมาเช่นกันคือการขอพลีเอามาอย่างถูกวิธีเจ้าป่าเจ้าเขายินยอมให้จึงสามารถได้มาอย่างปลอดภัย
กายสิทธิ์ของดีจากเมืองลับแลเป็นของที่มีอานุภาพมากมีเจ้าปู่ตาเพชรเป็นพลังงานวิญญาณที่คอยดูแลรักษาธาตุชนิดนี้อยู่โดยเฉพาะการบูชานั้นท่านให้น้ำเอาดอกมะลิเท่านั้นกับน้ำฝนมาเป็นของถวาย เจ้าปู่ตาเพชรทำการรักษาบูชาให้ดีจะบังเกิดโชคลาภนานาประการ ผู้บูชาไว้ไม่มีอดอยากยากจนเลยนอกจากนั้นเพชรทั่งยังสามารถพกติดตัวเอาไปได้ทุกที่ ไม่มีเสื่อมแต่หากปฏิบัติตัวไม่ดีองค์เพชรหน้าทั่งก็สามารถพกติดตัวเอาไปได้ทุกที่ไม่มีเสื่อม แต่หากปฏิบัติตัวไม่ดีองค์เพชรหน้าทั่งก็สามารถเสด็จหนีไปได้เหมือนกันคล้ายๆกับพระธาตุเจ้านั่นแล โบราณเชื่อกันว่า เพชรหน้าทั่ง เป็นธาตุกายสิทธิ์ที่จะทำให้ ผู้ที่เป็นเจ้าของเกิดความร่ำรวย มักจะอยู่ในเขตที่มีสายแร่ทองคำภายใต้ภูเขาลูกนั้น

สำหรับการบูชาเพชรหน้าทั่งเพชรมหามงคลท่านบอกไว้ว่า
ผู้ที่มีเพชรหน้าทั่งไว้บูชาควรใช้ดอกมะลิ บูชา
เมื่อออกจากบ้านไปหาลาภ ไห้ว่าคาถาข้างล่างนี้ 3 จบจะมีลาภปลอดโรคปลอดภัยจากอันตรายทั้งปวง
"จุติ จิตตัง อะระหัง พุทโธ นะโมพุทธายะ"
เป็นคำแนะนำการบูชาของดีที่จัดอยู่พวกเครื่องรางของขลังป้องกันตัวประเภทธาตุกายสิทธิ์ โดยธรรมชาติ เพชรหน้าทั่งนอกจากที่เป็นโลหะ ที่เป็นว่านก็มีเช่นกัน หากผู้มีศีลมีวิชาไปพลีนำมาอย่างถูกต้องแล้วนับเป็นของวิเศษในด้านอยู่ยงคงกระพันอีกประการหนึ่ง
"เพชรหน้าทั่งนี้เป็นของดีของวิเศษ สามารถป้องกันสัตว์มีพิษ กัดต่อย ประเภทงูเงี้ยวเขี้ยวขอนี้ไว้ใจได้เลยไม่ว่าจะเข้าป่าดงพงไพรที่ใดๆเป็นรับรองว่าไม่มีมาก้าวก่าย"
"ยิ่งเป็นพวกภูตผีปีศาจหรือคุณไสยมนต์ดำด้วยแล้ว หากมีเพชรหน้าทั่งอยู่กับตัวอย่าได้ไปเกรงกลัวสิ่งนี้จะช่วยคุ้มครอง ป้องกันได้อย่างแน่นอน"

อิทธิสรรพคุณเพชรหน้าทั่ง (เพชรมหามงคล)
ชาวใต้มั่นใจในอิทธิสรรพคุณของ "เพชรหน้าทั่ง" สรรพคุณรองก็แต่เฉพาะเหล็กไหลเท่านั้น ที่เป็นเม็ดพกติดตัวดี ถ้าอยู่ที่ผู้ใดจะคุ้มครองป้องกันภัยภยันตรายต่างๆไปตลอดชีวิต บูชาไว้กับบ้าน ป้องกันภัยในครอบครัว ค้าขายก็ดี ทั้งดูดพิษสัตว์ ผู้มีวาสนาจึงมีไว้บูชาเป็นงูสวัดฝนละลายน้ำซาวข้าวทา หาย

วิธีบูชา
ตำราว่าเอาเพชรมงคล แช่ไว้กับน้ำฝน หรือน้ำสะอาด ผู้มีเพชรมงคลไว้บูชา ควรหาดอกมะลิ บูชาหรือขอให้มีโชคลาภ ให้ปลอดภัยมีความสุข
เมื่อออกจากบ้านไปหาลาภ ไห้ว่าคาถาข้างล่างนี้ 3 จบจะมีลาภปลอดโรคปลอดภัยจากอันตรายทั้งปวง
"จุติ จิตตัง อะระหัง พุทโธ นะโมพุทธายะ"
เข้าหาผู้ใหญ่ "พุทโธ นะโมพุทธายะ"

~ GOLD V. PYRITE ~

Many people confuse Iron Pyrite with Gold. Here is the difference between the two.

~ Gold ~
Gold is not shiny, it does not reflect in the sunlight. It is gold in color, and dull. Gold is heavy, when panning, it will stay at the bottom of the pan and will not float.
____________________________________________________
~ Iron Pyrite ~
Pyrite is not gold color. It is bright, shiny, and yellow color. Pyrite is not heavy. When panning, it moves easily the same as dirt.

A good test to tryHit it with a hammer, pyrite will shatter like glass (don't ruin a good nugget) Or you can scrap it with your pocketknife, if it's gold, it will scratch, if it's pyrite, it will flake off.